Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe jest podmiotem uprawnionym do wykonywania ratownictwa wodnego, który prowadzi działania ratownicze, polegające w szczególności na organizowaniu i udzielaniu pomocy osobom, które uległy wypadkowi lub są narażone na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia na obszarze wodnym. WOPR jest członkiem (założycielem) Międzynarodowej Federacji Ratownictwa Wodnego (International Life Saving Federation), wyznaczającej standardy wyszkolenia ratowników wodnych. Realizacja misji WOPR – zmniejszania liczby osób tonących w wodach polskich – wymaga dobrze przygotowanej kadry ratowników wodnych.
Zapewnienie bezpieczeństwa osobom pływającym i kąpiącym się w miejscach wyznaczonych oraz osobom uprawiającym sporty i rekreację na obszarach wodnych należy do osób prawnych i fizycznych prowadzących na wodach działalność w tym zakresie, jak i do organów administracji rządowej i właściwych terytorialnie gmin, będących właścicielami, organizatorami lub operatorami wyznaczonych obszarów wodnych oraz przystani i pozostałych obszarów wodnych. WOPR, zgodnie z podziałem administracyjnym kraju utworzył struktury organizacyjne w województwach, powiatach i gminach w celu szkolenia kadr oraz organizowania i prowadzenia działań z zakresu ratownictwa wodnego, a także prewencyjnych i profilaktycznych, mających ograniczyć wypadki na obszarach wodnych.
Konstrukcja Programu szkolenia ratownika wodnego, zwanego dalej „szkoleniem”, uwzględnia odpowiednio przygotowane treści teoretyczne i praktyczne, utrzymane w konwencji układu przedmiotowego z zagadnieniami specjalistycznymi, pozwalającego przygotować absolwentów do wykonywania czynności z zakresu ratownictwa wodnego i kierowania działaniami zespołu ratowników wodnych.
CELE SZKOLENIA
Celem kształcenia jest przygotowanie osób zatrudnionych, pełniących służbę lub będących członkami podmiotów uprawnionych do wykonywania ratownictwa wodnego i podejmowania działań ratowniczych, a w szczególności:
1) zdobycie i utrwalenie wiedzy z zakresu ratownictwa wodnego;
2) kształtowanie poczucia odpowiedzialności za jakość udzielonej pomocy;
3) kształtowanie właściwej postawy etycznej osób podejmujących czynności ratunkowe.
EFEKTY SZKOLENIA
1. Absolwent szkolenia powinien wiedzieć jak:
1) prowadzić zorganizowane działania profilaktyczne i prewencyjne;
2) współpracować z innymi służbami w ramach państwowego ratownictwa medycznego;
2. Absolwent szkolenia powinien umieć:
1) prowadzić działania ratownicze;
2) kierować zespołem ratunkowym;
3) stosować procedury ratunkowe i prowadzić dokumentację;
4) realizować działania w ramach zintegrowanego systemu zarządzania bezpieczeństwem dla wyznaczonego obszaru wodnego.
3. Absolwenta szkolenia powinna cechować odpowiedzialność za jakość udzielanej pomocy oraz właściwa postawa etyczna.
4. Absolwent szkolenia, może przystąpić do egzaminu końcowego po pozytywnym zaliczeniu sprawdzianów cząstkowych wymienionych w kartach umiejętności.
ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNE
1. Organizatorem szkolenia jest właściwa jednostka WOPR.
2. Program szkolenia powinien być zrealizowany w czasie co najmniej 63 godziny w tym 20 godzin z zajęć teoretycznych i 43 godziny z zajęć praktycznych.
3. Program może być realizowany etapowo.
4. Liczba godzin może zostać zwiększona w zależności od liczby uczestników, dostępnych pomocy dydaktycznych, warunków lokalowych, organizacyjnych i atmosferycznych lub uwzględniać dodatkowe treści dydaktyczne.
5. Organizator szkolenia zapewnia bazę dydaktyczną dostosowaną do liczby osób uczestniczących w szkoleniu, w szczególności: sale wykładowe lub seminaryjne wyposażone w sprzęt multimedialny do prowadzenia zajęć, pływalnię o wymiarach co najmniej 25 m x 10 m x 1,60 m, ze słupkami o wysokości co najmniej 70 cm do wykonania skoku, oraz dostęp do zbiornika wodnego z naturalną linią brzegową, umożliwiającą swobodny dostęp do wody.
6. Szkolenie może być zorganizowane w formie stacjonarnej lub w formie zajęć cyklicznych.
7. Za stronę formalną szkolenia odpowiada prezes właściwej jednostki WOPR lub osoba przez niego upoważniona.
8. Za stronę merytoryczną szkolenia odpowiada kierownik szkolenia - instruktor WOPR lub instruktor wykładowca WOPR z przygotowaniem pedagogicznym zamieszczony na liście zunifikowanych instruktorów. Kierownik prowadzi nadzór nad prowadzącymi zajęcia.
9. Zajęcia praktyczne odbywają się w grupach liczących nie więcej niż 15 uczestników szkolenia na jednego prowadzącego.
10. Kandydaci na szkolenie przyjmowani są po spełnieniu wymogów formalnych i po zapoznaniu się i zaakceptowaniu regulaminu szkolenia.
11. Szkolenie uwzględnia aktualną wiedzę i umiejętności oraz realizowane jest w oparciu o nowoczesne metody dydaktyczne.
12. Szkolenie odbywa się na podstawie zakresu tematycznego zawartego w niniejszym programie oraz w oparciu o szczegółowe treści programu zawarte w p. XI.
13. Szkolenie należy realizować zgodnie z algorytmem czynności zawierającym elementy rejestracji, realizacji, egzaminowania, stosując się do wzorów dzienników, pieczęci, identyfikatorów, zaświadczeń, regulaminów i standardów wyposażenia.
WYMAGANIA FORMALNE
1. Uczestnik przystępujący do szkolenia ma posiadać:
1) ukończone 12 lat;
2) zaświadczenie lekarskie lub oświadczenie o braku przeciwwskazań do odbycia szkolenia (w przypadku osoby niepełnoletniej oświadczenie składa jej opiekun prawny);
3) pisemną zgodę na udział w szkoleniu (w przypadku osoby niepełnoletniej pisemną zgodę wyraża jej opiekun prawny) zawierającą zgodę na przetwarzanie danych osobowych zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami;
4) umiejętność pływania potwierdzoną kartą pływacką lub specjalną kartą pływacką.
2. Absolwent szkolenia przystępujący do egzaminu musi posiadać ukończony 17 rok życia
ETAP I
ZAGADNIENIE |
CELE SZKOLENIA |
LICZBA GODZIN |
|
WYKŁ. |
ĆWICZ. |
Pływanie |
Kształcenie umiejętności |
|
18 |
1) pływania stosowanego w ratownictwie wodnym |
|
7 |
|
2) samoratownictwa |
|
1 |
|
3) wykonywania skoków ratunkowych i innych sposobów bezpiecznego wejścia do wody |
|
1 |
|
4) pływania pod wodą i nurkowanie |
|
3 |
|
5) holowania osoby zagrożonej, co najmniej trzema sposobami |
|
5 |
|
6) ewakuacja z wody i na lądzie |
|
0,5 |
|
7) opanowanie osoby tonącej pasywnej |
|
0,5 |
KARTA UMIEJĘTNOŚCI
LP |
UMIEJĘTNOŚCI PŁYWACKIE |
||
1 |
|
przepłynięcie dystansu 50 m kraulem ratunkowym i 50 m żabką ratunkową |
|
2 |
|
przepłynięcie dystansu 200 m sposobem dowolnym w czasie poniżej 5’ |
|
3 |
|
zaprezentowanie pływackich umiejętności wg zadanego schematu |
|
|
A |
bezpieczne wejście do wody |
|
B |
unoszenie się na wodzie przez 1’ |
||
C |
utrzymanie się na pow. wody przez 1’ używając rąk i nóg |
||
D |
utrzymanie się na pow. wody przez 1’ używając tylko rąk |
||
E |
utrzymanie się na pow. wody przez 1’ używając tylko nóg |
||
LP |
UMIEJĘTNOŚCI RATOWNICZE |
||
1 |
|
Zademonstrowanie 3 sposobów bezpiecznego wejścia do wody |
|
2 |
|
Symulowana akcja ratownicza na dystansie 30 m |
|
|
A |
przepłynięcie 15 m w stronę tonącego |
|
B |
w trakcie płynięcia po 7 m zanurkowanie na głębokość do 2 m |
||
C |
podjęcie z dna i wydobycie na powierzchnię wody 1 krążka |
||
D |
dopłynięcie do tonącego |
||
E |
holowanie tonącego na dystansie 15 m |
||
3 |
|
Zademonstrowanie podstawowych działań pierwszej pomocy |
|
4 |
|
Zademonstrowanie dwóch chwytów i dwóch sposobów ewakuacji |
|
5 |
|
Działania BLS wg poniższego schematu(dotyczy działu z pierwszej pomocy) |
|
|
|
|
|
LP |
DZIAŁANIE |
OPIS CZYNNOŚCI |
|
1 |
ocena bezpieczeństwa własnego i zagrożonego |
ocena potencjalnego zagrożenia |
|
2 |
ocena przytomności |
potrząśnięcie, zawołanie |
|
3 |
zabezpieczenie pomocy |
wołanie o pomoc |
|
4 |
udrożnienie dróg oddechowych |
odgięcie głowy do tyłu z uniesieniem żuchwy |
|
5 |
ocena oddechu |
wzrokiem, słuchem, czuciem w czasie 10’’ przy utrzymaniu drożności dróg oddechowych |
|
6 |
wezwanie pomocy |
sposoby wezwania pomocy |
|
7 |
uciski klatki piersiowej |
praktyczne zademonstrowanie skutecznych ucisków klatki piersiowej (siła |
|
8 |
oddechy ratownicze |
praktyczne zademonstrowanie skutecznych oddechów ratowniczych (objętość |
|
9 |
stosunek uciśnięć |
właściwy stosunek uciśnięć klatki piersiowej do liczby oddechów |
|
10 |
kolejność postępowania |
właściwa kolejność postępowania |
ETAP II
ZAGADNIENIE |
CELE SZKOLENIA |
LICZBA GODZIN |
|
WYKŁ. |
ĆWICZ. |
Pływanie |
Zdobywanie wiedzy i kształcenie umiejętności |
6 |
9 |
1) pływania stosowanego w ratownictwie wodnym |
1 |
2 |
|
2) samoratownictwa |
0,5 |
0,5 |
|
3) wykonywania skoków ratunkowych i innych sposobów bezpiecznego wejścia do wody |
0,5 |
0,5 |
|
4) pływania pod wodą i nurkowania |
0,5 |
2 |
|
5) holowania osoby zagrożonej, co najmniej trzema sposobami |
0,5 |
2 |
|
6) ewakuacja z wody i na lądzie |
1 |
0,5 |
|
7) opanowanie osoby tonącej pasywnej |
1 |
0,5 |
|
8) postępowania z osobą tonącą aktywną |
1 |
1 |
|
Sprzęt wykorzystywany w ratownictwie wodnym |
Zdobywanie wiedzy i kształcenie umiejętności |
1 |
2 |
1) podstawowych prac bosmańskich |
1 |
1 |
|
2) prowadzenia akcji ratunkowych |
|
1 |
|
powinien posiadać umiejętność posługiwania się wybranym sprzętem w działaniach ratowniczych |
|
|
KARTA UMIEJĘTNOŚCI
LP |
UMIEJĘTNOŚCI PŁYWACKIE |
||
1 |
Przepłynięcie dystansu 100 m sposobem dowolnym w czasie poniżej 1’40’’ |
||
2 |
Przepłynięcie dystansu 300 m sposobem dowolnym w płetwach |
||
3 |
Przepłynięcie pod wodą dystansu co najmniej 25 m bez łamania linii powierzchni wody |
||
4 |
Przepłynięcie dystansu 300 m sposobem dowolnym w czasie poniżej 9’ |
||
LP |
UMIEJĘTNOŚCI RATUNKOWE |
||
1 |
|
Przeprowadzenie symulowanej akcji ratunkowej |
|
|
A |
zademonstrowanie techniki prawidłowego dopłynięcia do tonącego |
|
B |
zademonstrowanie 3 technik używania chwytów ratunkowych |
||
C |
holowanie tonącego na dystansie 25 m z użyciem 3 technik |
||
2 |
|
Zaprezentowanie umiejętności technik ratowania wg zadanego schematu w czasie poniżej 2’ w ubiorze t-shirt i szorty |
|
|
A |
skok lub wejście do wody |
|
B |
przepłynięcie dystansu 25 m stylem dowolnym |
||
C |
zanurkowanie z powierzchni wody na głębokość co najmniej 1,5 m |
||
D |
podniesienie manekina lub osoby |
||
E |
holowanie na dystansie co najmniej 25 m |
||
F |
bezpośrednio po ewakuacji wykonanie zabiegów WBLS na fantomie przez co najmniej 3’ |
||
3 |
|
Przeprowadzenie symulowanej akcji ratunkowej z lądu przy użyciu co najmniej 2 wybranych rodzajów sprzętu ratowniczego |
|
4 |
|
Symulowane akcje BLS i WBLS - dorosły, dziecko, niemowlę (dotyczy działu z pierwszej pomocy) |
|
5 |
|
Zademonstrowanie działań pierwszej pomocy (dotyczy działu |
|
|
A |
wstępna ocena stanu osoby poszkodowanej |
|
B |
postępowanie z osobą poszkodowaną podczas zdarzeń; wstrząs, zadławienie, hipotermia, drgawki, obrażenia kręgosłupa i głowy, użądlenia, ukąszenia, ugryzienia, opieka rekonwalescencyjna |
ETAP III
LP |
ZAGADNIENIE |
CELE SZKOLENIA |
LICZBA GODZIN |
|
WYKŁ. |
ĆWICZ. |
1 |
Organizacja ratownictwa wodnego - podstawy prawne |
Zdobywanie wiedzy |
4 |
|
1) podstaw prawnych funkcjonowania ratownictwa wodnego w RP |
1 |
|||
2) organizacji ratownictwa wodnego |
2 |
|||
3) prawnych aspektów pracy ratownika wodnego (kodeks karny, kodeks wykroczeń, kodeks cywilny, kodeks pracy) |
1 |
|||
2 |
Organizacja pracy ratowników |
Zdobywanie wiedzy i kształcenie umiejętności |
7 |
1 |
1) obowiązków i uprawnień ratowników wodnych |
1 |
|
||
2) specyfiki ratownictwa wodnego |
2 |
|
||
3) specyfiki działania ratownika wodnego |
2 |
|
||
4) hydrologii i meteorologii |
1 |
|
||
5) dokumentacji działań ratowniczych |
1 |
1 |
||
oraz powinien posiadać umiejętność praktycznego stosowania wiedzy |
|
|
||
3 |
Sprzęt wykorzystywany w ratownictwie wodnym |
Zdobywanie wiedzy i kształcenie umiejętności |
2 |
13 |
1) sprzętu ratowniczego i pływającego wykorzystywanego w ratownictwie wodnym i jego zastosowania |
1 |
|
||
2) podstawowych prac bosmańskich |
|
1 |
||
3) prowadzenia akcji ratunkowych |
1 |
12 |
||
powinien posiadać umiejętność posługiwania się tym sprzętem w działaniach ratowniczych |
|
|
KARTA UMIEJĘTNOŚCI
LP |
UMIEJĘTNOŚCI RATUNKOWE |
|
1 |
|
Przeprowadzenie symulowanej akcji ratunkowej wg zadanego schematu w czasie do 2’ |
A |
wejście do wody |
|
B |
przepłynięcie 25 m st. dowolnym z głową nad powierzchnią wody |
|
C |
zanurkowanie z powierzchni wody na głębokość co najmniej 1,5 m do manekina lub osoby |
|
D |
podniesienie manekina lub osoby i holowanie na dystansie |
|
E |
wyciągnięcie tonącego z wody na brzeg, ułożenie i udzielenie KPP według zadanego scenariusza |
|
2 |
|
Przeprowadzenie symulowanej akcji ratunkowej z lądu przy użyciu sprzętu (rzutki, liny) do przytomnego tonącego na odległość |
3 |
|
Wyciągnięcie z niecki oraz ewakuacja poszkodowanego przytomnego na odległość 25 m używając deski ortopedycznej, |
4 |
|
Przeprowadzenie symulowanej akcji ratunkowe zakończone kwalifikowaną RKO z użyciem zestawu R-1 wg wylosowanego scenariusza (dorosły, dziecko, niemowlę, działania jedno i dwu osobowe) (dotyczy działu pierwsza pomoc) |
5 |
|
Sporządzanie zintegrowanego systemu zarządzania bezpieczeństwem dla wybranego obszaru wodnego |
A |
przedstawienie procedur postępowania |
|
B |
umiejętność rozwiązywania problemów przeszkadzających realizacji procedur |
|
C |
opracowanie podstawowej procedury ratunkowej |
|
D |
przećwiczenie opracowanej podstawowej procedury |
|
E |
modyfikacja i przedstawienie podstawowej procedury ratunkowej |
|
6 |
|
Określenie i opisanie kwestii związanych z miejscem pracy |
A |
umiejętność dokonania charakterystyki obiektu pod względem bezpieczeństwa, z uwzględnieniem informacji o infrastrukturze, środowisku, właściwościach geograficznych i demograficznych |
|
B |
wskazanie służb działających w zakresie bezpieczeństwa |
|
C |
umiejętność odnalezienia i oznaczenia na planie ogólnodostępnych środków ratowniczych |
|
D |
umiejętność natychmiastowego przekazania informacji |
EGZAMIN KOŃCOWY
EGZAMIN TEORETYCZNY |
|
|
Test 30 pytań |
EGZAMIN PRAKTYCZNY |
|
1 |
Przepłynięcie sposobem dowolnym po skoku startowym 400 m w czasie nie dłuższym niż 8’ |
2 |
Przepłynięcie dystansu 25 m pod lustrem wody |
3 |
Przepłynięcie sposobem ratowniczym (z głową nad powierzchnią wody) dystansu 50 m w czasie poniżej 55’’ |
4 |
Przepłynięcie w czasie nie dłuższym niż 2’40’’ ratowniczą łodzią wiosłową lub kajakiem za pomocą dwóch wioseł dystansu 75 m w linii prostej do boi (pławy), dopłynięcie do niej rufą, powrót do miejsca startu za pomocą jednego wiosła |
5 |
Przeprowadzeniu symulowanej akcji ratowniczej, polegającej na przepłynięciu dystansu co najmniej 20 m, wydobyciu manekina położonego na dnie i na holowaniu go w pasie ratowniczym do brzegu na dystansie 20 m |
6 |
Holowanie tonącego bez przerwy i zatrzymania na dystansie 150 m, z zastosowaniem trzech sposobów holowania – każdy na dystansie 50 m |
7 |
Wyciągnięcie na brzeg o wysokości co najmniej 30 cm |